Η Μάχη του Δηλίου 424 π.Χ.

Η μάχη στο Δήλιο διεξάχθηκε το 424 π.Χ. μεταξύ των Αθηναίων και των Βοιωτών. Κατέληξε σε νίκη των Βοιωτών.Η εκστρατεία των Αθηναίων στην Βοιωτία είχε σκοπό να υπονομεύσει τα ολιγαρχικά καθεστώτα των πόλεων της Βοιωτίας έτσι ώστε αυτά να σταματήσουν την βοήθεια στην Σπάρτη και τους Πελοποννήσιους και η Αθήνα να απαλλαγεί από έναν κύριο αντίπαλο της.

Το σχέδιο των Αθηναίων περιελάμβανε τρεις κινήσεις.Οι Φωκείς και οι δημοκρατικοί του Ορχομενού θα καταλάμβαναν την Χαιρώνεια ,ο Δημοσθένης με το στόλο θα κυρίευε το λιμάνι Σίφες ενώ ο στρατός με τον Ιπποκράτη θα καταλάμβανε το Δήλιο.

Το σχέδιο κατέληξε σε αποτυχία αφού ο Δημοσθένης έφτασε πολύ νωρίς στο λιμάνι και απέτυχε να το κυριεύσει ενω το όλο σχέδιο είχε ήδη προδωθεί κι έτσι οι Φωκείς με τους δημοκρατικούς του Ορχομενού δεν κινήθηκαν.

Ο Ιπποκράτης αντίθετα κατέλαβε το Δήλιο και οχύρωσε τη θέση του περιμένοντας τον Δημοσθένη.Μετά από τρεις ημέρες και όταν κατάλαβε οτι το σχέδιο απέτυχε αποφάσισε να υποχωρήσει αφήνοντας δύναμη 300 ανδρών. Ο στρατός των Βοιωτών που είχε στρατοπεδεύσει στην Τανάγρα αντιλήφθηκε την κίνηση και ύστερα απο προτροπή του στρατηγού Παγώνδα παρατάχθηκε για μάχη.

Οι δύο στρατοί είχαν περίπου τον ίδιο αριθμό οπλιτών (γύρω στις 7.000) αλλά οι Βοιωτοί υπερείχαν στο ιππικό. Ο Ιπποκράτης παρέταξε στο κέντρο της φάλαγγας άνδρες σε βάθος οκτώ ανδρών και στα πλάγια τους ψιλούς και τους ιππείς .Την ίδια μορφή επέλεξε και ο Παγώνδας για το στρατό του μόνο που στα δεξιά της φάλαγγας τοποθέτησε τους Θηβαίους οπλίτες του σε βάθος 25 ανδρών.

Ενώ στην αρχή το δεξιό άκρο της φάλαγγας των Αθηναίων επικράτησε του βοιωτικού του αντιπάλου το αριστερό άκρο ήταν αδύνατο να αντιμετωπίσει τους Θηβαίους.Το τελειωτικό χτύπημα στους Αθηναίους δόθηκε από ένα μέρος του βοιωτικού ιππικού που επιτέθηκε στα δεξιά των Αθηναίων που δεν αντέξαν την την επίθεση και υποχώρησαν.Οι νεκροί ήταν περίπου 1.000 για τους Αθηναίους (ανάμεσα τους και ο στρατηγός Ιπποκράτης) ενώ για τους Βοιωτούς 500.

Οι Βοιωτοί επιτέθηκαν στους Αθηναίους που είχαν οχυρωθεί στο Δήλιο και αφού ενισχύθηκαν από Κορίνθιους και Μεγαρείς ύστερα απο είκοσι μέρες το κυρίευσαν αιχμαλωτίζοντας 200.

Η μάχη του Δηλίου ήταν από τις λίγες μάχες οπλιτών στον Πελοποννησιακό Πόλεμο και απέδειξε την αδυναμία των Αθηναίων σε τέτοιου τύπου μάχες ενώ και ο τρόπος που ο Παγώνδας παρέταξε τους οπλίτες σε βάθος 25 ανδρών αλλά και η συντονισμένη κίνηση του ιππικού θεωρούνται νεωτερισμοί στην πολεμική τακτική.

patridamou