Οι προηγμένες επιστημονικές γνώσεις της Αρχαίας Ελλάδας
Μας δίνεται η ευκαιρία να γνωρίζουμε ένα σημαντικό μέρος των επιστημονικών γνώσεων της Αρχαίας Ελλάδας, που ο Αριστοτέλης θεωρεί δεδομένο ότι πρέπει να γνωρίζουν οι επιστήμονες τις εποχής του!
Το βιβλίο του Αριστοτέλη «Μετεωρολογικά» ξεκινάει με έναν άκρως εντυπωσιακό πρόλογο, από τον οποίο θα μπορούσαμε να εξάγουμε κάποια ασφαλή συμπεράσματα, ως προς το επίπεδο των επιστημονικών γνώσεων των προγόνων μας.
Σήμερα λοιπόν, μας δίνεται η ευκαιρία να γνωρίζουμε ένα σημαντικό μέρος των επιστημονικών γνώσεων της Αρχαίας Ελλάδας, που ο Αριστοτέλης θεωρεί δεδομένο ότι πρέπει να γνωρίζουν οι επιστήμονες τις εποχής του!
Περὶ μὲν οὖν τῶν πρώτων αἰτίων τῆς φύσεως καὶ περὶ πάσης κινήσεως φυσικῆς, ἔτι δὲ περὶ τῶν κατὰ τὴν ἄνω φορὰν διακεκοσμημένων ἄστρων καὶ περὶ τῶν στοιχείων τῶν σωματικῶν, πόσα τε καὶ ποῖα, καὶ τῆς εἰς ἄλληλα μεταβολῆς, καὶ περὶ γενέσεως καὶ φθορᾶς τῆς κοινῆς εἴρηται πρότερον.
Σε ό,τι αφορά στα φυσικά πρώτα αίτια, όπως και κάθε κίνηση που συμβαίνει στην φύση, επιπλέον σε ό,τι αφορά στην ουράνια πορεία των άστρων που στολίζουν το Σύμπαν, όπως επίσης και σε ό,τι αφορά στα υλικά στοιχεία των άστρων, δηλαδή από πόσα στοιχεία αποτελούνται και ποια είναι αυτά, αλλά και τον τρόπο της μεταξύ τους μεταβολής, (από ύλη σε ενέργεια) και περί της κοινής τους γέννησης και της κοινής καταστροφής τους που θα επέλθει, όλα αυτά τα εξετάσαμε προηγουμένως.
λοιπὸν δ' ἐστὶ μέρος τῆς μεθόδου ταύτης ἔτι θεωρητέον,
Ό,τι υπολείπεται, στο οποίο δεν έχουμε αναφερθεί, ας το εξετάσουμε τώρα καθότι θα αποτελεί και αυτό μέρος της ίδιας μεθόδου που χρησιμοποιήσαμε για να εξετάσουμε τα προηγούμενα,
ὃ πάντες οἱ πρότεροι μετεωρολογίαν ἐκάλουν·
Δηλαδή αυτό που όλοι οι προηγούμενοι φυσικοί φιλόσοφοι ονόμαζαν «Μετεωρολογία».
ταῦτα [338b.20] δ' ἐστὶν ὅσα συμβαίνει κατὰ φύσιν μέν,
Αυτά λοιπόν που συμβαίνουν στον ουρανό, αφενός μεν σε ό,τι αφορά στην φύση τους,
ἀτακτοτέραν μέντοι τῆς τοῦ πρώτου στοιχείου τῶν σωμάτων,
παρόλο που η φύση τους είναι πιο πολύπλοκη της αρχικής υπόστασης των στοιχείων από τα οποία προήλθαν,
Όπως είναι γνωστό, τα ουράνια σώματα ξεκίνησαν από απλά χημικά στοιχεία και στην συνέχεια, μέσω των μεταξύ τους χημικών ενώσεων, δημιούργησαν άπειρα πολύπλοκα στοιχεία.
περὶ τὸν γειτνιῶντα μάλιστα τόπον τῇ φορᾷ τῇ τῶν ἄστρων,
όσον αφορά στην ουράνια περιοχή που γειτονεύει με τον πλανήτη Γη και περιέχει τις τροχιές των αστρικών σωμάτων,
οἷον περί τε γάλακτος καὶ κομητῶν
όπως για παράδειγμα, τις τροχιές των αστέρων του γαλαξία μας, αλλά και τις τροχιές των κομητών (του ηλιακού μας συστήματος)
Από την στιγμή που αναφέρεται στις τροχιές των κομητών, υπαινίσσεται το Ηλιακό μας σύστημα, διότι οι τροχιές των κομητών που γνωρίζουμε ανήκουν στο δικό μας Ηλιακό σύστημα και μόνο.
καὶ τῶν ἐκπυρουμένων καὶ κινουμένων φασμάτων,
και τις εκρήξεις των υπερκαινοφανών αστέρων και τα κινούμενα νεφελώματα.
Είναι πραγματικά απίστευτο να βλέπουμε ότι ο Αριστοτέλης όχι μόνο γνωρίζει, αλλά και πρόκειται να αναλύσει Συμπαντικά φαινόμενα που σχετίζονται με τις εκρήξεις των υπερκαινοφανών αστέρων, γνωστών σήμερα ως super nova. Είναι πραγματικά απίστευτο ότι γνωρίζει τα νεφελώματα και μάλιστα ότι κινούνται, όπως για παράδειγμα το Νεφέλωμα του Ωρίωνα, την στιγμή μάλιστα που δεν υπάρχει κανένας τρόπος να γνωρίζει κάτι τέτοιο χωρίς την χρήση ενός τηλεσκοπίου και μάλιστα ισχυρού.
Τέλος είναι πραγματικά απίστευτο, ότι παρά το γεγονός ότι υπάρχουν όλα αυτά τα κείμενα, όπως τα «Μετεωρολογικά», το «Περί Ουρανού», ή τα «Μετά τα Φυσικά» που αποδεικνύουν τις τεράστιες γνώσεις που διαθέτουν οι Αρχαίοι Έλληνες ως προς την δημιουργία και την λειτουργία του Σύμπαντος, εμείς ακόμη και σήμερα εξακολουθούμε να μαθαίνουμε στα σχολεία ότι το βασική γνώση του αρχαίου κόσμου ήταν ότι δεν γνώριζαν καν τον Ηλιοκεντρισμό και θεωρούσαν ότι η Γη αποτελούσε το «Κέντρο του Κόσμου».
ὅσα τε θείημεν ἂν ἀέρος εἶναι κοινὰ πάθη καὶ ὕδατος,
Όσα νεφελώματα λοιπόν θεωρούμε ότι αποτελούνται από αέρια στοιχεία καθώς και από υδρατμούς,
ἔτι δὲ γῆς ὅσα μέρη καὶ εἴδη καὶ πάθη τῶν μερῶν,
Επιπλέον δε, σε ό,τι αφορά στην δική μας Γη, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τα στρώματα από τα οποία αποτελείται η Γη και τα στοιχεία από τα οποία αποτελούνται τα στρώματα αυτά και τις επιμέρους λειτουργίες των φαινομένων αυτών.
ἐξ ὧν περί τε πνευμάτων καὶ σεισμῶν θεωρήσαιμεν
Όπως για παράδειγμα τον τρόπο που από αυτές τις λειτουργίες, προκαλούνται οι σεισμοί αλλά και αέρια φαινόμενα,
ἂν τὰς αἰτίας [339a] καὶ περὶ πάντων τῶν γιγνομένων κατὰ τὰς κινήσεις τὰς τούτων·
εφόσον γνωρίσουμε τα αίτια που προκαλούν τα φαινόμενα αυτά, δηλαδή τις κινήσεις των στρωμάτων της Γης και τις κινήσεις αυτών των αερίων μαζών.
Πράγματι σήμερα γνωρίζουμε ότι η δημιουργία των ανεμοστρόβιλων, σχετίζεται απολύτως με τα ισχυρά μαγνητικά πεδία που προκαλούνται από την τριβή των στρωμάτων της Γης.
Αυτό σημαίνει ότι αν γνωρίζουμε τον τρόπο της λειτουργίας του εσωτερικού της Γης και τον τρόπο λειτουργίας της ατμόσφαιρας που περιβάλει την Γη, θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε την παρουσία φαινομένων ανεμοστρόβιλων, αλλά και να εξηγήσουμε επίσης και τον τρόπο που γίνονται οι σεισμοί.
Επίσης, λόγω της σύνδεσης του Μικρόκοσμου με τον Μακρόκοσμο, κατά ανάλογο τρόπο, ό,τι συμβαίνει στην περίπτωση της Γης, θα μπορούσε να συμβαίνει και σε μεγαλύτερο μέγεθος, να αφορά δηλαδή ολόκληρο τον Γαλαξία μας. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι τέτοιου είδους στρόβιλοι, δημιουργούνται και μέσα στα κινούμενα νεφελώματα.
ἐν οἷς τὰ μὲν ἀποροῦμεν, τῶν δὲ ἐφαπτόμεθά τινα τρόπον·
Γι αυτά τα φαινόμενα αφενός μεν έχουμε πολλές απορίες, αφετέρου όμως υπάρχουν εμπειρίες από ανθρώπους που τα έχουν υποστεί.
ἔτι δὲ περὶ κεραυνῶν πτώσεως καὶ τυφώνων καὶ πρηστήρων καὶ τῶν ἄλλων τῶν ἐγκυκλίων,
Επιπλέον, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε την αιτία της πτώσης των κεραυνών και της δημιουργίας των τυφώνων και τις θύελλες κατά την διάρκεια των οποίων πέφτουν κεραυνοί, αλλά και άλλων φυσικών φαινομένων που εμφανίζουν κυκλική συμπεριφορά.
Τέτοια φυσικά φαινόμενα θα μπορούσαν να είναι οι ανεμοστρόβιλοι, οι κυκλώνες, οι τυφώνες, οι ρουφήχτρες κοκ.
ὅσα διὰ πῆξιν συμβαίνει πάθη τῶν αὐτῶν σωμάτων τούτων.
Και όσες λειτουργίες αυτών των σωμάτων που προκαλούνται από την ισχυρή συμπύκνωση ορισμένων στοιχείων.
Όπως είναι γνωστό, η συμπύκνωση νεφών δημιουργεί έναν κυκλώνα.
διελθόντες δὲ περὶ τούτων, θεωρήσωμεν εἴ τι δυνάμεθα κατὰ τὸν ὑφηγημένον τρόπον ἀποδοῦναι περὶ ζῴων καὶ φυτῶν, καθόλου τε καὶ χωρίς·
Εφόσον εξετάσουμε όλα αυτά, θα μπορούμε τότε να θεωρήσουμε αν έχουμε την δύναμη να υπονοήσουμε με ποιον τρόπο επηρεάζονται από αυτά τα φαινόμενα τόσο τα ζώα όσο και τα φυτά στο σύνολό τους ή και μεμονωμένα το κάθε ζώο και το κάθε φυτό.
σχεδὸν γὰρ τούτων ῥηθέντων τέλος ἂν εἴη γεγονὸς τῆς ἐξ ἀρχῆς ἡμῖν προαιρέσεως πάσης.
Αν μπορέσουμε να εξηγήσουμε όλα αυτά, τότε μπορούμε να πούμε ότι έχουμε φτάσει στην τελική κατάληξη των αναζητήσεών μας.
